Past simple (czas przeszły dokonany) to jeden z najpowszechniej używanych czasów w angielskim, dlatego jego znajomość jest koniecznością – jeżeli chcesz opanować ten język przynajmniej w stopniu komunikatywnym.
W poniższym poradniku rozjaśnimy wszystkie kwestie związane Past Simple. Opiszemy tworzenie zdań twierdzących, przeczeń i pytań w tym czasie. Na samym końcu czekają na Ciebie z kolei ćwiczenia utrwalające. Zapraszamy!
Kiedy używamy czasu Past Simple?
Czas Past Simple to czas przeszły używany do opisywania zdarzeń, czynności lub stanów z przeszłości, które nie mają wpływu na teraźniejszość. Z natury więc są więc zakończone – mniejsze znaczenie ma tutaj czas trwania czynności. Bardzo często w czasie Past Simple występuje konkretne określenie punktu w przeszłości np.
I was at home yesterday.
Byłem/am wczoraj w domu.)
I helped old woman today.
Pomogłem/am dziś starszej Pani.
Druga forma czasowników
W przypadku czasowników w podstawowej formie (regularnych) w czasie Past Simple dodajemy do nich po prostu końcówkę -ed.
He visited London last year.
On odwiedził Londyn zeszłego roku.
They wanted to buy this car.
Oni chcieli kupić ten samochód.
Gdy czasownik zakończony jest na samogłoskę -e, dodajemy wyłącznie spółgłoskę -d.
Anna exercised this morning.
Anna ćwiczyła dziś rano.
We experienced a good treatment in the clinic.
Doświadczyliśmy dobrego traktowania w klinice.
W języku angielskim występują jednak czasowniki zakończone na –y. W ich przypadku należy podmienić ją na literkę -i a następnie dodać końcówkę -ed.
I flied to London last year.
Poleciałem/am do Londynu w ostatnim roku.
She dried her hair.
Ona wysuszyła swoje włosy.
Trzeba też pamiętać o niektórych czasownikach, które składają się z jednej sylaby i kończą się na spółgłoskę – należy ją podwoić.
Zasada dotyczy jednak konstrukcji sylaby, w której trzy ostatnie litery to: spółgłoska, samogłoska, spółgłoska. Poniżej przykład:
Doctor tapped my chest to check where the pain is coming from.
Doktor opukał moją klatkę piersiową, aby sprawdzić gdzie odczuwam ból.
Twardy wyjątek od tej reguły stanowią jednak czasowniki zakończone na w lub x. Przykład poniżej.
The government taxed this product.
Rząd opodatkował ten produkt.
He bowed to her.
On ukłonił się przed nią.
Ostatnia reguła dla czasowników regularnych to podwajanie spółgłosek w czasownikach składających się z dwóch sylab, jeżeli akcentowana jest druga sylaba – tutaj również, trzy ostatnie litery to spółgłoska, samogłoska, spółgłoska.
She preferred going to the cinema rather than restaurant.
Ona wolała iść do kina zamiast do restauracji.
Wspomniana przed chwilą zasada z końcówkami -w i -x również ma swoje zastosowanie.
They borrowed a lot of money last month.
Oni pożyczyli dużo pieniędzy w zeszłym miesiącu.
Z kolei w poniższym zdaniu, w czasowniku trigger akcentowana jest pierwsza sylaba – dlatego nie podwajamy ostatniej spółgłoski:
Tom triggered the error on website.
Tom wywołał błąd na stronie.
Wydawać by się mogło, że wystarczy opanować powyższe reguły i tworzenie czasowników we właściwej formie dla czasu Past Simple mamy z głowy.
W języku angielskim występują jednak czasowniki nieregularne, które nie podlegają pod powyższe zasady. Niestety trzeba się ich nauczyć po prostu na pamięć.
Zdania twierdzące w czasie Past Simple
Naukę Past Simple warto rozpocząć od zapamiętania wspomnianych przed chwilą zasad, a następnie tworzenia pierwszych zdań twierdzących w tym czasie.
Chcemy jednak Cię uspokoić – nieregularne czasowniki to najtrudniejszy etap nauki czasu Past Simple. Tworzenie zdań twierdzących jest banalnie proste. Zapamiętaj poniższy wzór:
Podmiot + czasownik w drugiej formie + reszta zdania.
Poniżej przygotowaliśmy natomiast kilka przykładowych zdań twierdzących w czasie Past Simple.
I met my wife 10 years ago.
Spotkałem swoją żonę 10 lat temu.
Marta started this job last month.
Ona zaczęła tę pracę miesiąc temu.
Operator did
Zanim przejdziemy do tworzenia pytań i przeczeń w czasie Past Simple, musimy poznać bardzo istotne słówko – a mianowicie did, które jest drugą formą czasownika do.
Oznacza ono robić, choć w tym kontekście nie ma takiego znaczenia – później zaprezentujemy bardzo ciekawy przykład zastosowania jednocześnie operatora did i czasownika robić.
Słówko did należy do grupy tzw. operatorów, czyli tzw. czasowników posiłkowych.
Pewnym ułatwieniem jest fakt, że operator did jest taki sam dla wszystkich osób, dlatego wystarczy po prostu zapamiętać to słówko.
Trzeba jednak wiedzieć, że operatora did nie wykorzystujemy w przypadku pytań i przeczeń z wykorzystaniem czasowników modalnych, ale wytłumaczymy Ci to w dalszej części poradnika.
Tworzenie pytań w czasie Past Simple
Zdania pytające w czasie Past Simple tworzymy z wykorzystaniem wspomnianego przed chwilą operatora did, który umieszczamy na początku zdania (chyba, że znajdują się przed nim zaimki pytające np. how much (ile), who (kto) itp.).
Następnie umieszcza się osobę np. he (on), someone (ktoś), Anna. Ułatwieniem jest fakt, że nie ma żadnego znaczenia, jakiej osoby użyjemy, gdyż reszta zdania będzie wyglądać dokładnie tak samo w przeciwieństwie do niektórych innych angielskich czasów.
Później stosujemy czasownik, lecz tutaj uwaga – w zdaniach pytających (jak i przeczeniach) występuje w pierwszej, podstawowej formie. Operator did niejako “przejmuje” tę drugą formę.
Pytania w czasie Past Simple układamy więc według następującego wzoru:
Ewentualny zaimek pytający np. Who (kto) – operator did – [osoba] – [czasownik w PIERWSZEJ formie] – reszta zdania
Poniżej parę przykładów pytań w Past Simple:
Did she see the sign?
Czy ona widziała znak?
How much did it cost?
Ile to kosztowało?
Did Karol and Katharine go to cinema yesterday?
Czy Karol i Katharina poszli wczoraj do kina?
Należy wspomnieć o jeszcze innej bardzo ważnej kwestii – otóż w przypadku pytań o podmiot, nie używamy operatora did.
Who closed the door?
Kto zamknął drzwi?
What helped to solve this problem?
Co pomogło rozwiązać ten problem?
Przeczenia w czasie Past Simple
Z kluczowych zagadnień pozostało nam objaśnienie zdań przeczących w czasie Past Simple. Tutaj ponownie wykorzystujemy operator did, do którego dodajemy po prostu partykuły not. Tutaj również czasownik ponownie przyjmuje swoją podstawową (pierwszą) formę.
I did not expect that.
Nie spodziewałem/am się tego.
Warto jednak wiedzieć, że did not można skrócić do krótszej formy didn’t.
Molly didn’t see the difference between them.
Molly ich nie rozróżniła.
Didn’t she tell you?
Ona ci nie powiedziała?
Czasowniki modalne w czasie Past Simple
Na sam koniec musimy wspomnieć o nieco przykrym fakcie (Ci lubiący trudności, poczują ekscytację). Czasowniku i konstrukcje modalne są skomplikowane i warto poznać je z osobna, ponieważ ich stosowanie ma swoje specyficzne zasady w różnych czasach.
Najbardziej popularne czasowniki tego typu to, być (was/were) – przeczytaj o czasowniku to be w czasie przeszłym, can (2 form. – could), must (2 form. – must), should (2 form. – should).
Zapamiętaj na ten moment, że w przeczeniach nie stosuje się z nimi operatora didn’t (did not). Poniżej przykłady:
They couldn’t work yesterday.
Oni nie mogli wczoraj pracować.
Elena shouldn’t sign these documents.
Elena nie powinna podpisywać tych dokumentów.
Dokładnie tak samo jest kwestii pytań:
Were you here yesterday?
Byłeś/aś tutaj wczoraj?
What could she do?
Co ona mogła zrobić?